COĞRAFİ YAPISI
Kale, Denizli İlinin bir ilçesidir. İki yerleşim yerinin birbirlerine yakınlığı nedeniyle Kale ve Tavas ilçeleri sık sık Kale-Tavas şeklinde bir arada anılır.
Antik yerleşim yeri olan Tabea Şehrinin üzerine kurulmuş; fakat bu şehir daha sonra 1950'li yıllarda heyelan nedeniyle şehrin 3 km. kuzeyine şimdiki yerleşim yerine taşınmıştır. Tabea Antik Kenti tarihi Afrodisias Kentiyle komşu bir şehirdir. Karya Bölgesinin Frigya sınırındaki en önemli şehirlerinden biri olup Büyük İskender`in fethederek geçtiği kentlerdendir. Anadolu tarihi açısından da çok ilginç bir yerdir. Tabea geçmişten günümüze kadar kesintisiz yerleşim yeri olmuştur. Günümüzde, birçok medeniyetten kalma eserleri görmek mümkündür. Karya Döneminden kalma mermer taş üzerindeki yazıtlar, Büyük İskender`den sonra kurulan kent devlete ait gümüş ve bronz sikkeler, Roma hamamı; Bizans dönemi kalıntıları, şu an sadece minaresi ayakta olan Selçuklu Dönemine ait cami, 18. yy. Osmanlı Dönemine ait yapı olarak gayet iyi durumda olan Cevherpaşa Camisi bunlardan sayılabilir.
İlçe merkezi Osmanlı döneminde Kale-Tavas olarak anılmaktadır. Şu anda Tavas İlçesini de içine alan bu birim, daha sonra Kale ve Tavas'ın ayrılmasıyla farklı adlarla anılmaya başlanmıştır. Bugünkü Tavas İlçesi, tarihi Kale-Tavas Beldesine bağlı Yarengüme adlı kasabanın bu ismi almasıyla kurulmuştur. Osmanlı Döneminde kuzey-güney hattında Kütahya ile Muğla arasındaki ticaret yollarının kilit noktası olarak önem kazanmış ve doğal kale görünümündeki yerleşim yeri güvenli bir alan olarak idari merkez işlevi de görmüştür. Türkmen Yörük kültürünün ilginç folklorik özelliklerine hala rastlamak mümkündür. Bu açıdan Zeybek kültürü de önemlidir. Tavas Zeybeği Kale İlçesinin yöresel oyunlarındandır.
Çürüksu Vadisi ile Aydın Ovası'na aynı hat üzerinden bağlanabilen verimli bir ovaya hakim bir yerleşim birimidir. Kale 1950 sonrası İlçenin ekonomik ve sosyal hayatını etkileyen dramatik bir göç eğrisine sahiptir.
Kale Ege Bölgesinin İçbatı Anadolu Bölümünde Denizli iline bağlı, Denizli-Muğla karayolu üzerinde Denizli il merkezine 68 km. , Muğla İline ise 76 km. mesafede orta büyüklükte bir Anadolu şehridir. İlçe Tavas, Beyağaç, Karacasu İlçeleri ve Muğla İli ile çevrilidir. İlçenin yüzölçümü 533 km2 olup, eski yerleşim yerinin doğal kale oluşundan dolayı ilçemize Kale-Davaz (Kale-Tavas) da denilmektedir. Kale İlçesi, 290 doğu meridyeni ile 370 kuzey paralelinde yer almaktadır.
Kale, Ege Bölgesi’nde görülen Akdeniz İklimine sahiptir. Rakımı 400-1.395 m. arasında değişmektedir. İlçe merkezinin rakımı 1.050 m.‘dir. Denizden uzak olan bu sahada karasallığın etkisi artmakta, bu nedenle gece ve gündüz ile mevsimler arasındaki sıcaklık farkı da artmaktadır. En soğuk ay ocak, en sıcak ay ise temmuz ayıdır. Kale en az yağışın sıcak mevsimde en çok yağışın da soğuk mevsimde düştüğü “Akdeniz Yağış Rejimi”ne sahiptir. Yıllık yağış tutarı ortalama 654 mm. civarındadır.
Yerüstü Suları:
a) Akçay: Beyağaç Derebaşı Mevkii’nden başlayıp, Sazak, Demirciler, Gökçeören, Muslugüme, Künar Mahallelerini takip ederek bir kısmı İnceğiz Mahallesi sınırları içeride kalan Kemer Barajı’na dökülür.
b) Yenidere Çayı: Tavas İlçesi hudutlarında başlayıp, Kale İlçesinin Narlı, Yenidere, Künar ve İnceğiz Mahallelerini takip ederek Akçay‘a dökülür.
c) Küfrekdere Deresi: Ortatepe Mahallesi hudutlarında başlayıp Yenidere Çayı’na dökülür. Yeraltı Suları: İlçemiz Alanyurt, Özlüce, Demirciler, Gökçeören, Yeniköy, Koçarboğazı, Narlı, Yenidere, Muslugüme ve Künar Mahallelerinde debisi 10 lt/sn.’nin altında pınarlar mevcuttur. Kale İlçe arazilerinin; Merkez ve Karaköy Mahalle arazileri Tavas Ovasının devamı niteliğinde ova arazisi olup geri kalan tarım arazileri dağlık ve meyilli kıraç arazilerdir. Rakım 400-1.395 m. arasında değişiklik göstermektedir.